Paragraaf D: Financiering

Inleiding

Algemeen
Treasury is het besturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. Meer concreet gaat het om:

  • financiering van het beleid tegen zo gunstig mogelijke voorwaarden;
  • het te allen tijde zorgen voor voldoende liquide middelen, waarbij een tijdelijk overschot tegen een zo hoog mogelijk rendement wordt belegd;
  • het afdekken van met name rente- en kredietrisico’s.

Beleidsdocumenten
- Treasurystatuut gemeente Alphen-Chaam (2015)

Wet Fido

De uitvoering van treasury is geregeld in de wet Financiering Decentrale Overheden (wet Fido).
Het doel van deze wet is onder andere om op een verantwoorde, prudente en professionele wijze de inrichting en uitvoering van de treasuryfunctie (financieringsactiviteiten) van de gemeente middels een statuut te regelen.

Kasgeldlimiet

De kasgeldlimiet heeft betrekking op financieringsvormen met een looptijd tot maximaal 1 jaar. De kasgeldlimiet bepaalt het bedrag dat maximaal met kort geld mag worden gefinancierd en wordt berekend op basis van een vast percentage (8,5%) van het begrotingstotaal. Op basis van de begroting 2017 is de kasgeldlimiet voor de gemeente Alphen-Chaam voor 2017 geraamd op € 1,81 miljoen.

Naar verwachting zal de kasgeldlimiet in 2017 in één of meerdere kwartalen worden overschreden.

Renterisiconorm

De renterisiconorm is direct gerelateerd aan het budgettaire risico. De renterisiconorm heeft als doel om het renterisico bij herfinanciering te beheersen. De renterisiconorm houdt in, dat de jaarlijks verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal.

Basisgegevens renterisiconorm

Begroot
2016

Begroot
2017

Verschil

1

Renteherziening op vaste schuld

0

0

2

Aflossingen

1.186.667

520.000

-666.667

Renterisico (1+2)

1.186.667

520.000

-666.667

3

Begrotingstotaal

20.728.757

21.394.775

666.018

4

Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage

20%

20%

Renterisiconorm ( 3X4)

4.145.751

4.278.955

133.204

Toets renterisiconorm

5

Ruimte (+) c.q. overschrijding (-)

2.959.084

3.758.955

799.871

Bovenstaande tabel laat zien dat de renterisiconorm voor de begroting 2017  € 4.278.955 bedraagt. Gezien het renterisico  van € 520.000  kan gesteld worden dat de renterisiconorm naar verwachting niet zal worden overschreden.

Leningsbehoefte en leningenportefeuille

In de begroting 2017 is een financieringsbehoefte van € 3 miljoen. Gedurende het jaar zullen wij bepalen hoe we het beste aan deze behoefte kunnen voldoen. In de begroting is voor deze financieringsbehoefte een rentelast opgenomen tegen 2,5% rente.

Houdbare overheidsfinanciën Rijk en decentrale overheden

Nederland moet zijn begrotingstekort terugdringen. Daar zijn de Rijksoverheid en de decentrale overheden (gemeenten, provincies en waterschappen) samen verantwoordelijk voor. In Europa zijn regels afgesproken over de overheidsfinanciën. Deze Europese begrotingsregels staan in het Stabiliteits- en Groeipact (SGP). Zij bepalen de normen voor het begrotingstekort (EMU-saldo) en de overheidsschuld (EMU-schuld). De regels gelden voor de gehele collectieve sector. Dus ook voor de decentrale overheden, zoals gemeenten en provincies. De Europese regeringsleiders hebben afgesproken de eisen uit het SGP te verankeren in nationale wetgeving. Nederland doet dat met de Wet Houdbare Overheidsfinanciën (Wet HOF). Deze wet is op 1 januari 2014 in werking getreden.

De Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet Hof) bevat het benodigde wettelijke instrumentarium voor het bereiken en in stand houden van houdbare overheidsfinanciën. De kern van de wet is verankering van de Europese begrotingsafspraken en de bepaling dat het Rijk en de decentrale overheden (gemeenten, provincies en waterschappen) een gelijkwaardige inspanning moeten leveren om aan deze afspraken te voldoen. De meest in het oog springende daarvan is het bereiken van begrotingsevenwicht op middellange termijn. Met deze afspraak wordt uitdrukking gegeven aan de noodzaak van structurele reductie van het EMU-tekort en het garanderen van een houdbare EMU-schuld.
De beheersing van het EMU-saldo is een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het Rijk en de decentrale overheden. Immers, de inkomsten en uitgaven van de gehele collectieve sector zijn relevant voor de bepaling van het EMU-saldo. De gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de beheersing van het EMU-saldo komt tot uitdrukking in de Wet Hof door de bepaling dat Rijk en decentrale overheden gehouden zijn een gelijkwaardige inspanning te leveren aan het voldoen aan de Europese begrotingsafspraken.

De eindverantwoordelijkheid voor de overheidsfinanciën als geheel ligt bij het Rijk. Gemeenten dienen hun tekort te houden onder de af te spreken percentages. Het Rijk wil gemeenten een boete opleggen via een korting op het Gemeentefonds wanneer zij de aan hen toegewezen EMU-norm overschrijden.

Op basis van de begrotingscijfers 2017 is de conclusie, dat wij ons in eerste instantie niet direct zorgen hoeven te maken over een overschrijding van de norm. Het is echter wel belangrijk om dit  continu te blijven volgen. Grote investeringen kunnen het beeld snel veranderen.

Schatkistbankieren

Schatkistbankieren houdt in dat tegoeden worden aangehouden in de Nederlandse schatkist. Hierdoor zal de Nederlandse staat minder geld hoeven te lenen op de financiële markten en zal de staatsschuld dalen.
Schatkistbankieren is ingevoerd voor gemeenten, provincies, waterschappen, en gemeenschappelijke regelingen. Dit heeft een positief effect op de omvang van de EMU-schuld. Depositotarieven en inleentarieven worden geharmoniseerd. Decentrale overheden, waaronder gemeenten, krijgen op de deposito’s een rente vergoed die gelijk is aan de rentes die de Nederlandse staat betaalt op leningen die ze op de markt aangaat.

Gemeente Alphen-Chaam heeft in 2017 geen hoge tegoeden, waardoor de invloed van schatkistbankieren beperkt is.